دوره پارینه سنگی ، همچنین دوره دیرینه سنگی ، همچنین به نام دوره قدیمی سنگ ، مرحله فرهنگی باستانی یا سطح رشد انسانی توصیف می شود ، که با استفاده از ابزارهای سنگی خرد شده مشخص است. (همچنین به عصر حجر مراجعه کنید.)

آیا بیش از یک گونه به سطح توسعه رسیده است؟

شروع دوره پارینه سنگی به طور سنتی همزمان با اولین مدرک ابزار ساخت و استفاده توسط Homo در حدود 2.58 میلیون سال پیش ، در نزدیکی آغاز دوران پلیستوسن (2.58 میلیون تا 11،700 سال پیش) بود. در سال 2015 ، با این حال ، محققان در حال حفاری از بستر رودخانه خشک در نزدیکی دریاچه تورنیا کنیا ، ابزارهای سنگی اولیه جاسازی شده در صخره های مربوط به 3.3 میلیون سال پیش را کشف کردند – میانه دوره عصر پلیوسن (5.3 میلیون تا 2.58 میلیون سال پیش). این ابزارها قدیمی ترین نمونه های تأیید شده هومو را تقریباً 1 میلیون سال پیش می گیرند ، این احتمال را می دهد که ساخت این ابزار با استرالوپیتکوس یا معاصران آن سرچشمه گرفته و زمان بندی این مرحله فرهنگی باید دوباره ارزیابی شود.

ساخت ابزار

در مکان های قديمي از دوره دیرینه سنگی تحتانی (2،580،000 تا 200،000 سال پیش) ، ابزارهای سنگریزه ای ساده در ارتباط با بقایای برخی از نخستین اجداد بشر یافت شده است. یک سنت پالئولیتیک پایین تر کمی پیچیده تر که به عنوان صنعت خرد کننده ابزار Chopper شناخته می شود به طور گسترده در نیمکره شرقی پخش می شود و تصور می شود که کار گونه های هومینین به نام Homo erectus بوده است. اعتقاد بر این است که H. erectus احتمالاً از ابزارهای چوبی و استخوانی ساخته شده است ، اگرچه هنوز هیچ ابزار فسیلی و سنگی یافت نشده است.

از مشخصه های دیگر این دوره پیدایش یک سلسله نوآوری ها در زمینه فناوری است . ساخت ابزارهای جدید با کاربردهای دقیق تر ومتنوع تر نشانه بارز این نوآوری است وازجمله مهمترین آنها عمومیت یافتن استفاده از فناوری ساخت تیغه وبطور کلی صنعت تیغه سازی است.

از نوآوری های دیگر این دوره ،استفاده از مواد استخوانی درساختن ابزارها وهمچنین اشیاء هنری است که تا قبل از این دوره ظاهرا رایج نبوده است. مهمترین ویژگی این دوره،گسترش وتوسعه جلوه های هنری وتظاهرات مذهبی است که به نظر می رسد بیش از هر چیز فرهنگ های این دوره را تحت تاثیر قرار داده باشد .

تحقیق و تفحص

(گارو) اولین تحقیقات را درباره این دوره در منطقه زاگرس انجام داد. اومدت نسبتا کوتاهی به حفاری غار هزار مرد درشمال عراق پرداخت وپس از آن گمانه ای هم در غار زارزی باز کرد ودرهردو منطقه به آثار متعلق به این دوره دست یافت(گارو۱۹۳۰)

ازاین زمان به بعد ،باستان شناسان دیگری نیز به حفاری وتحقیق در این ناحیه پرداختند اازجمله سه گروه باستان شناس آمریکایی برای ادامه تحقیقات  باستانشناسی به این محل اعزام شدند که بخشی از تحقیقاتشان به این دوره مربوط می شد .

 

درفش-استخوانی—غار-یافتۀ-خرم-آباد دوران پارینه سنگی جدید محل-نگهداری-وآرشیو-موزۀ-ملی-ایران

گروه اول به سرپرستی روبرت بریدوود که کار بررسی مناطق باستانی منطقه کردستان عراق وهمچنین بخشی از زاگرس مرکزی

(منطقه کرمانشاه ) را به عهده داشت.

گروه دوم به سرپرستی سولکی از دانشگاه کلمبیا ، که ماموریت اصلی اش حفاری غار بسیار معروف ومهم  شانیدر در شمال عراق بود.

گروه سوم پروژه را فرانک هول وهمکارانش جیمز فلانری وجیمز نلی برعهده داشتند. هدف اصلی گروه اخیر بررسی وحفاری مناطق مهم دوران پیش از تاریخ لرستان ،خصوصا دره خرم آباد بود.

نتایج کار این سه گروه ، به همراه تحقیقات دیگری که به وسیله افراد مختلف در این ناحیه انجام شد،اطلاعات نسبتا با ارزشی در اختیار باستانشناسان قرار داد که به اختصار به شرح آنها خواهیم پرداخت .

تاکنون حداقل شش اجتماع متعلق به فرهنگ بردوستی در دامنه های زاگرس شناسایی شده است که پنج اجتماع در ایران ویک اجتماع در خاک عراق فعلی بوده است (اسمیت ۲۶ :۱۹۸۶)در حال حاضر،تعیین دقیق شمار محل های باستانی مربوط به این فرهنگ مشکل است،اما آثار پراکنده آنرا در سراسر کوههای زاگرس می توان یافت .ازجمله در شمال کردستان که قدمت ابزارهای بدست آمده متعلق به این دوره در آنجا ۲۴تا۳۴هزار سال قبل می رسد ونیز در زاگرس مرکزی درغارهای خرملی (در نزدیکی بیستون درکرمانشاه )و وارواسی .انواع اسکنه ها از نوع چند وجهی وهمچنین رنده های سنگی وتیغه های با لبه های دندانه دار از این غارها بدست آمده است که سی درصد آنها را ریزابزارها وسی وهشت درصدآنها را ریز تیغه های نوع دو فور وحدود پانزده درصد آنها را ریزتیغه هایی با روتوش های مقطعی بر روی قسمتی از لبه ها تشکیل می دهد .نکته قابل توجه در میان آثار بدست آمده ازغار وارواسی ،تیغه ها وریز تیغه ها است که حدود شصت درصد ابزار بدست آمده را شامل می شود